مقاتل الطالبیین

نویسنده: ابوالفرج علی بن حسین اصفهانی- متولد284ه در اصفهان، نسبش به امویان می رسد ولی علوی مذهب است.

موضوع کتاب: در مورد اولاد ابی طالب است که توسط حکام و ظالمان کشته شده اند. کتاب از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول از عصر پیامبر تا تشکیل دولت عباسی و بخش دوم مربوط به عصر عباسیان است.

محسنات: زندگی امامان و بزرگان شهید علوی در آن ذکر شده و به این ترتیب می توان از هر جای آن بخشی از تاریخ تشیع را استخراج کرد.

معایب: بیشتر متوجه تاریخ سیاسی تشیع است و کمتر می توان سایر ابعاد تاریخ تشیع را از آن به دست آورد.

الدرجات الرفیعه فی طبقات الشیعه

نویسنده: سید علی خان شیرازی- متولد 1052ه درمدینه . در 1068ه به حیدر آباد هند رفت، در سال 1117 در زمان شاه سلطان حسین صفوی وارد اصفهان شد و پس از دو سال به شیراز رفت.

موضوع کتاب: شرح حال شیعیان و تاریخ آنها. شیعیان را به 12 طبقه تقسیم می کند:

1- الصحابه            2- التابعین          3- المحدثین             4- علماء الدین    

5- الحکماوالمتکلمین 6- علماء العربیه    7- الساده الصوفیه      8- الملوک والسلاطین     9- الامراء           10- الوزراء          11- الشعراء            12- النساء

محسنات: بهترین و مهمترین منبع در مورد تشیع در میان صحابه است و جامعیت خوبی دارد.

معایب: کمتر به اظهار نظر و ارائه رای و تحلیل پرداخته است.

منبع: تاریخ تشیع از آغاز تا پایان غیبت صغری

غلامحسین محرمی